{"id":12177,"date":"2023-07-28T10:45:23","date_gmt":"2023-07-28T08:45:23","guid":{"rendered":"https:\/\/szczurforteczny.pl\/?p=12177"},"modified":"2023-09-14T09:55:00","modified_gmt":"2023-09-14T07:55:00","slug":"pyzdry-miasto-krolewskie","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/szczurforteczny.pl\/12177\/pyzdry-miasto-krolewskie\/","title":{"rendered":"Pyzdry – miasto kr\u00f3lewskie"},"content":{"rendered":"\n
Pocz\u0105tki Pyzdr si\u0119gaj\u0105 XIII wieku. Najstarsza wzmianka na temat ziemi pyzdrskiej pochodzi z 1234 r. Rozw\u00f3j miasta \u0142\u0105czy si\u0119 z dogodnym po\u0142o\u017ceniem na skrzy\u017cowaniu wa\u017cnych szlak\u00f3w z Poznania do \u0141\u0119czycy i z Kalisza do Gniezna. By\u0107 mo\u017ce istnia\u0142 tu tak\u017ce gr\u00f3d ksi\u0105\u017c\u0119cy strzeg\u0105cy przeprawy przez Wart\u0119, w s\u0105siedztwie kt\u00f3rego rozwin\u0119\u0142a si\u0119 osada targowa. Lokacja miasta nast\u0105pi\u0142a przed 1257 roku, co stawia Pyzdry w rz\u0119dzie najstarszych miast lokacyjnych w Wielkopolsce. By\u0142o to miasto kr\u00f3lewskie, siedziba starostwa, a od po\u0142owy XIV wieku stolica powiatu.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_0_placeholder\n\n\n\n
Z daleka prezentuje si\u0119 bardziej jak warownia, za spraw\u0105 wie\u017cy, zako\u0144czonej charakterystycznymi dla dawnych obiekt\u00f3w obronnych blankami ni\u017c miejscem kultu religijnego.
P\u00f3\u017anogotycki bazylikowy ko\u015bcio\u0142 miejski pod wezwaniem Narodzenia Naj\u015bwi\u0119tszej Marii Panny, wzniesiony z fundacji Kazimierza Wielkiego. Wzmiankowany by\u0142 po raz pierwszy w 1265 roku. W 1331 roku w czasie najazdu krzy\u017cackiego \u015bwi\u0105tynia ta zosta\u0142a ograbiona, jednak jej mury ocala\u0142y. Wkr\u00f3tce przyst\u0105piono do budowy nowej fary. Wed\u0142ug innych historyk\u00f3w fara pyzdrska powsta\u0142a lub zosta\u0142a przebudowana dopiero w XV wieku. W 1519 roku biskup pozna\u0144ski Jan Lubra\u0144ski podni\u00f3s\u0142 \u015bwi\u0105tyni\u0119 do rangi kolegiaty. W XVII i XVIII wieku ko\u015bci\u00f3\u0142 wielokrotnie by\u0142 niszczony przez po\u017cary, kt\u00f3re mia\u0142y miejsce w roku 1768 ,1807 od tego czasu przez wiele lat pozostawa\u0142 nieu\u017cytkowany. Gruntowna restauracja fary przeprowadzona zosta\u0142a dopiero w latach 1865-1870. W latach 1956-1958 elewacje ko\u015bcio\u0142a oczyszczono z tynk\u00f3w, przywracaj\u0105c zabytkowi jego gotycki charakter.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_1_placeholder\n\n\n\n
Ko\u015bci\u00f3\u0142 i klasztor pofranciszka\u0144ski w Pyzdrach to zabytkowy zesp\u00f3\u0142 budynk\u00f3w dawnego klasztoru franciszka\u0144skiego, kt\u00f3ry do XIX wieku pe\u0142ni\u0142 swoj\u0105 pierwotn\u0105 funkcj\u0119. Ko\u015bci\u00f3\u0142 pod wezwaniem \u015aci\u0119cia G\u0142owy \u015bw. Jana Chrzciciela powsta\u0142 w XIV wieku i nale\u017cy do najstarszych zabytk\u00f3w architektury franciszka\u0144skiej w Wielkopolsce, cho\u0107 pierwsze wzmianki o ko\u015bciele w tym w\u0142a\u015bnie miejscu pochodz\u0105 ju\u017c z XIII wieku. Obecny wygl\u0105d \u015bwi\u0105tyni to wynikowa wielu przebud\u00f3w, odbud\u00f3w i remont\u00f3w kt\u00f3re mia\u0142y miejsce na przestrzeni wiek\u00f3w. Najwi\u0119kszy wp\u0142yw na obecny wygl\u0105d zespo\u0142u klasztornego mia\u0142 XVII i XVIII wiek, kiedy to ko\u015bci\u00f3\u0142 zyska\u0142 wie\u017c\u0119, a klasztor czworoboczn\u0105 form\u0119 z wewn\u0119trznym wirydarzem, kt\u00f3ra by\u0142a bardzo charakterystyczna dla klasztor\u00f3w. Ze skarpy na kt\u00f3rej szczycie znajduje si\u0119 ko\u015bci\u00f3\u0142 i klasztor pofranciszka\u0144ski w Pyzdrach, mo\u017cemy zej\u015b\u0107 do rzeki artystycznymi schodami i obejrze\u0107 zabytkowe kamienice.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_3_placeholder\n\n\n\n\n\n\t\t\t\t
Wirydarz<\/strong> \u2013 kwadratowy lub prostok\u0105tny ogr\u00f3d umieszczony wewn\u0105trz mur\u00f3w klasztornych. Cz\u0119sto otoczony jest kru\u017cgankami. Na \u015brodku zazwyczaj umieszczona jest studnia albo fontanna. Wirydarz by\u0142 regu\u0142\u0105 wielu \u015bredniowiecznych zakon\u00f3w: benedyktyn\u00f3w, cysters\u00f3w, kartuz\u00f3w jako nieod\u0142\u0105czna cz\u0119\u015b\u0107 za\u0142o\u017cenia klasztornego.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_2_placeholder\n\n\n\n