{"id":14570,"date":"2023-12-24T11:09:15","date_gmt":"2023-12-24T10:09:15","guid":{"rendered":"https:\/\/szczurforteczny.pl\/?p=14570"},"modified":"2024-07-15T15:31:37","modified_gmt":"2024-07-15T13:31:37","slug":"wloclawskie-zabytki","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/szczurforteczny.pl\/14570\/wloclawskie-zabytki\/","title":{"rendered":"W\u0142oc\u0142awskie zabytki cz.1"},"content":{"rendered":"\n
Czarny Spichlerz<\/strong> Pa\u0142ac Biskupi <\/strong> Bazylika<\/strong> Katedralna Wniebowzi\u0119cia Naj\u015bwi\u0119tszej Marii Panny<\/strong> Dzwonnica katedralna<\/strong> Wy\u017csze Seminarium Duchowne Diecezji W\u0142oc\u0142awskiej<\/strong> Most im. Edwarda \u015amig\u0142ego-Rydza<\/strong>
zosta\u0142 zbudowany na prze\u0142omie XVIII i XIX w celu magazynowania w nim zbo\u017ca. W 1814 roku by\u0142 ju\u017c w\u0142asno\u015bci\u0105 maj\u0105cej dopiero powsta\u0107 (w 1816 roku) Fabryki Cykorii Ferdynanda Bohma. Po wojnie wchodzi\u0142 w sk\u0142ad Kujawskich Zak\u0142ad\u00f3w Koncentrat\u00f3w Spo\u017cywczych, obecnie Delecty. W charakterze magazynu by\u0142 u\u017cywany do 1980 roku, kiedy to dokonano jego generalnego remontu i adaptacji na cele kulturowe.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_0_placeholder\n\n\n\n
Obecnie relikty \u015bredniowiecznego zamku wtopione s\u0105 w mury pa\u0142acu biskupiego. Murowany zamek zosta\u0142 wybudowany na miejscu wcze\u015bniejszego grodu, kt\u00f3ry od po\u0142owy XIII wieku by\u0142 g\u0142\u00f3wn\u0105 siedzib\u0105 biskupi\u0105. Tradycja owych w\u0142a\u015bcicieli si\u0119ga wi\u0119c niemal 750 lat. Budowla po\u0142o\u017cona by\u0142a na lewym brzegu Wis\u0142y a jej p\u00f3\u0142nocna cz\u0119\u015b\u0107 si\u0119ga\u0142a rozwidlenia Wis\u0142y i Zg\u0142owi\u0105czki.
W po\u0142owie wieku XIV \u00f3wczesny biskup w\u0142oc\u0142awski Maciej z Go\u0142a\u0144czy, rozpocz\u0105\u0142 budow\u0119 zamku murowanego. Prace kontynuowali jego nast\u0119pcy zaliczani w\u00f3wczas, dzi\u0119ki piastowanemu stanowisku, do jednych z najbogatszych ludzi w Polsce. Podejmowane przez biskup\u00f3w w wieku XVI przebudowy, przekszta\u0142ci\u0142y zamek we W\u0142oc\u0142awku w rezydencj\u0119. Kolejne wieki zupe\u0142nie pozbawi\u0142y go cech obronnych zamieniaj\u0105c go w pa\u0142ac. Obecny wygl\u0105d obiekt zawdzi\u0119cza pracom z prze\u0142omu XIX i XX wieku.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_1_placeholder\n\n\n\n
Katedra we W\u0142oc\u0142awku to g\u0142\u00f3wna \u015bwi\u0105tynia biskup\u00f3w kujawskich, a nast\u0119pnie w\u0142oc\u0142awskich, budowana jako jedna z pierwszych katedr gotyckich w pa\u0144stwie polskim, jest miejscem wa\u017cnym dla historii Polski i Ko\u015bcio\u0142a, w kt\u00f3rego murach znalaz\u0142o si\u0119 wiele wyj\u0105tkowych dzie\u0142 sztuki b\u0119d\u0105cych \u015bwiadectwem dzia\u0142alno\u015bci fundacyjnej biskup\u00f3w, cz\u0142onk\u00f3w kapitu\u0142y katedralnej i kujawskich rod\u00f3w, od czas\u00f3w \u015bredniowiecznych a\u017c do wsp\u00f3\u0142czesno\u015bci.
Ustanowione w XI w. biskupstwo kujawskie z siedzib\u0105 do 1123 r. by\u0142a Kruszwica, nale\u017ca\u0142o do o\u015bmiu najstarszych diecezji polskich i cieszy\u0142o si\u0119 presti\u017cem jednego z wa\u017cniejszych w kr\u00f3lestwie. Biskup kujawski by\u0142 w Koronie trzecim co do znaczenia hierarch\u0105 \u015bredniowiecznego Ko\u015bcio\u0142a polskiego, po arcybiskupie gnie\u017anie\u0144skim i biskupie krakowskim. Zgodnie z konstytucj\u0105 sejmow\u0105 z 1579 r. w przypadku nieobecno\u015bci prymasa pe\u0142ni\u0142 w czasie bezkr\u00f3lewia funkcj\u0119 interrexa. Diecezja kujawska nast\u0119pnie kujawsko – pomorska, kujawsko – kaliska, a wreszcie od 1925 r. w\u0142oc\u0142awska, obejmowa\u0142a swym zasi\u0119giem w r\u00f3\u017cnych okresach tereny od Gda\u0144ska po Cz\u0119stochow\u0119. Centrum organizacyjnym, administracyjnym i duchowym dla diecezji, niezale\u017cnie od zasi\u0119gu jej granic, pozostawa\u0142a katedra w\u0142oc\u0142awska.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_2_placeholder\n\n\n\n
Zabytkowa dzwonnica z 1853 r. w stylu neogotyckim zaprojektowana przez Franciszka Tournelle’a znajduj\u0105ca si\u0119 przy bazylice katedralnej.
Dzwonnica mia\u0142a s\u0142u\u017cy\u0107 za pomieszczenie dla najwi\u0119kszego dzwonu katedralnego, zwanego \u201eHieronimem\u201d, kt\u00f3rego pozostawienie w wie\u017cy katedralnej uznano za niebezpieczne dla samej katedry. Dzwon \u201eHieronim\u201d wa\u017cy\u0142 3500 kg, zbudowano go w 1604 r. z funduszy Hieronima Rozdra\u017cewskiego i jego imieniem zosta\u0142 nazwany. Zosta\u0142 przeniesiony do dzwonnicy w 1885 r. W 1878 r. rozpocz\u0119to prace przy nadbudowie wie\u017c katedry w ich nowym kszta\u0142cie, kt\u00f3ry zachowany jest do dzisiaj. Wie\u017ce nakryto szpiczastymi czworobocznymi he\u0142mami. Po umocnieniu fundament\u00f3w katedry oraz wzmocnieniu wie\u017c, w 1887 r. dzwon zosta\u0142 ponownie umieszczony w wie\u017cy katedralnej.
15 lutego 1918 r. dzwon katedralny zosta\u0142 rozbity przez Niemc\u00f3w i rozgrabiony.
W 1939 r. w dzwonnicy urz\u0105dzono \u201eKiosk Dobrej Prasy\u201d, a nast\u0119pnie w 1963 r. Kiosk \u201eRuchu\u201d, kt\u00f3ry funkcjonowa\u0142 tam do 1981 r.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_3_placeholder\n\n\n\n
Rzymskokatolickie seminarium duchowne dzia\u0142aj\u0105ce w ramach struktur Wydzia\u0142u Teologicznego Uniwersytetu Miko\u0142aja Kopernika w Toruniu. Zosta\u0142o erygowane 16 sierpnia 1569 r. przez ordynariusza kujawsko-pomorskiego bpa Stanis\u0142awa Karnkowskiego. W momencie za\u0142o\u017cenia by\u0142o pierwszym seminarium duchownym w Kr\u00f3lestwie Polskim.
Brak nale\u017cytego budynku, trwa\u0142ego funduszu i zarazy nawiedzaj\u0105ce W\u0142oc\u0142awek nie sprzyja\u0142y rozwojowi seminarium. W 1581 r. praktycznie przesta\u0142o ono istnie\u0107. W 1619 r. seminarium otrzyma\u0142o w\u0142asny, pi\u0119trowy budynek. Wielkim wydarzeniem dla seminarium w\u0142oc\u0142awskiego by\u0142o ukazanie si\u0119 w 1909 r. pierwszego zeszytu czasopisma teologicznego \u201eAteneum Kap\u0142a\u0144skie\u201d.
W ostatnim roku przed wybuchem II wojny \u015bwiatowej w Seminarium Duchownym we W\u0142oc\u0142awku pracowa\u0142o 15 ksi\u0119\u017cy profesor\u00f3w oraz kszta\u0142ci\u0142o si\u0119 120 alumn\u00f3w. 7 pa\u017adziernika 1939 r. Niemcy aresztowali wszystkich profesor\u00f3w i 22 alumn\u00f3w, kt\u00f3rzy nie zwa\u017caj\u0105c na niebezpiecze\u0144stwa rozpocz\u0119li normalne studia seminaryjne. Aresztowani byli najpierw przetrzymywani w L\u0105dzie, a potem zostali wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nich ponios\u0142a \u015bmier\u0107 m\u0119cze\u0144sk\u0105.
Po wojnie seminarium rozpocz\u0119\u0142o zaj\u0119cia 4 kwietnia 1945 r. na plebanii w Lubra\u0144cu. Jego organizacj\u0105 zaj\u0105\u0142 si\u0119 ks. Stefan Wyszy\u0144ski p\u00f3\u017aniejszy prymas Polski. W maju 1945 r. przeniesiono je do W\u0142oc\u0142awka. Do 1959 r. nauka trwa\u0142a 5 lat, a w 1960 r. przed\u0142u\u017cono j\u0105 do 6 lat. Od 2004 r. dzia\u0142a w ramach Wydzia\u0142u Teologicznego Uniwersytetu Miko\u0142aja Kopernika w Toruniu.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_4_placeholder\n\n\n\n
Kratownicowy most stalowy na Wi\u015ble, \u0142\u0105cz\u0105cy \u015ar\u00f3dmie\u015bcie z Zawi\u015blem. Wybudowano go w 1937 roku, Edward \u015amig\u0142y-Rydz uroczy\u015bcie przeci\u0105\u0142 wst\u0119g\u0119 i otworzy\u0142 most. W czasie II wojny \u015bwiatowej wojsko polskie 1939 roku wysadzi\u0142o most w powietrze, zosta\u0142 odbudowany przez niemieckie w\u0142adze okupacyjne w 1944 roku, a nast\u0119pnie przez niemieckie wojsko wysadzony, podczas wycofywania si\u0119 Niemc\u00f3w z miasta w 1945 roku. Odbudowano go ponownie w roku 1948. Ostatni gruntowny remont przeszed\u0142 w roku 2008, w 2009 zainstalowano na nim zielono-bursztynow\u0105 iluminacj\u0119 zbudowan\u0105 na bazie opraw LED. Most mierzy 620 metr\u00f3w d\u0142ugo\u015bci i 9 metr\u00f3w szeroko\u015bci.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_5_placeholder\n\n\n\n\n\n\t\t\t\t