{"id":16652,"date":"2025-01-08T11:03:27","date_gmt":"2025-01-08T10:03:27","guid":{"rendered":"https:\/\/szczurforteczny.pl\/?p=16652"},"modified":"2025-01-08T11:39:24","modified_gmt":"2025-01-08T10:39:24","slug":"twierdza-warszawa","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/szczurforteczny.pl\/16652\/twierdza-warszawa\/","title":{"rendered":"Twierdza Warszawa"},"content":{"rendered":"\n
Powstanie Ko\u015bciuszkowskie i Noc Listopadowa u\u015bwiadomi\u0142a Rosjanom, \u017ce potrzebuj\u0105 skutecznego punktu oparcia na terenie Warszawy i okolic. Zaplanowano dwa pier\u015bcienie fort\u00f3w, z kt\u00f3rych zewn\u0119trzny obejmowa\u0142 cz\u0119\u015b\u0107 miasta po prawej stronie Wis\u0142y, za\u015b wewn\u0119trzny lew\u0105. Ze wzgl\u0119du na oszcz\u0119dno\u015bci twierdza zamkn\u0119\u0142a rozwijaj\u0105ce si\u0119 miasto na stosunkowo niewielkiej przestrzeni. Budow\u0119 fort\u00f3w rozpocz\u0119to na wiosn\u0119 1883 roku, za\u015b zako\u0144czono w 1890. Wzniesiono wtedy 20 fort\u00f3w. By\u0142y to umocnienia ceglano – ziemne, posiadaj\u0105ce osobne wa\u0142y dla artylerii i piechoty oraz otoczone rowami.
\u0141\u0105cznie Twierdza Warszawa sk\u0142ada\u0142a si\u0119 z 29 fort\u00f3w i du\u017cych punkt\u00f3w oporu; uzupe\u0142nia\u0142y j\u0105 liczne lokalne, ziemne punkty oporu i baterie artyleryjskie. J\u0105dro twierdzy niezmiennie tworzy\u0142a Cytadela Aleksandrowska wraz z jej fortami. Tak ukszta\u0142towana twierdza wesz\u0142a w sk\u0142ad Warszawskiego Rejonu Fortecznego.
<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_0_placeholder\n\n\n\n
Powy\u017cej Fort Legion\u00f3w Cytadeli Warszawskiej to trzykondygnacyjna wie\u017ca artyleryjska wzniesiona na planie ceglanego walca, zamkni\u0119tego od p\u00f3\u0142nocnego zachodu bram\u0105 ze zwodzonym mostem i otoczonego suchym rowem. Na stropie wie\u017cy znajdowa\u0142a si\u0119 \u0142awka strzelecka ze stanowiskami piechoty, na g\u00f3rnej kondygnacji izby bojowe 34 dzia\u0142, na \u015brodkowej kondygnacji broni\u0105cej rowu znajdowa\u0142y si\u0119 izby bojowe piechoty. Rowu broniono z trzech kaponier grodziowych i galerii przeciwskarpowej, z kt\u00f3rej wychodzi\u0142y chodniki kontrminerskie.
W p\u00f3\u0142nocno-wschodniej cz\u0119\u015bci \u015brodkowej kondygnacji znajdowa\u0142a si\u0119 jedna izba bojowa, kt\u00f3ra wraz z po\u0142o\u017con\u0105 pod ni\u0105 izb\u0105 dolnej kondygnacji tworzy\u0142a 4-dzia\u0142owy tradytor, os\u0142aniaj\u0105cy przepraw\u0119 przez Wis\u0142\u0119.
Przez okres zaboru rosyjskiego fort nosi\u0142 nazw\u0119 “W\u0142adimir”.<\/p>\n\n\n\nngg_shortcode_1_placeholder\n\n\n\n
Cytadela Warszawska nigdy nie odegra\u0142a roli obronnej. O tym, \u017ce by\u0142o to umocnienie maj\u0105ce pacyfikowa\u0107 nastroje i rozruchy w Warszawie mog\u0105 \u015bwiadczy\u0107 takie fakty, jak przykrycie ka\u017cdej z trzech kaponier (zachowa\u0142a si\u0119 jedna z tych budowli) blach\u0105 bez ochronnej i maskuj\u0105cej warstwy ziemi, brak wyposa\u017cenia twierdzy w artyleri\u0119 dalekono\u015bn\u0105 czy brak wi\u0119kszych powierzchni do magazynowania amunicji.
W Cytadeli umieszczono Komisj\u0119 \u015aledcz\u0105 przy naczelnym Dow\u00f3dcy Armii Czynnej i Naczelniku Kr\u00f3lestwa Polskiego, b\u0119d\u0105c\u0105 centralnym organem \u015bledczym przest\u0119pstw politycznych w Kr\u00f3lestwie Polskim.Wok\u00f3\u0142 cytadeli wybudowano 104 kazamaty wi\u0119zienne mog\u0105ce pomie\u015bci\u0107 do 2940 ludzi.
By poszerzy\u0107 mo\u017cliwo\u015bci obronne, a nie tylko policyjne umocnienia, Cytadel\u0119 uzupe\u0142niono o 5 wysuni\u0119tych fort\u00f3w:
– Siergieja
– Gieorgija
– Paw\u0142a
– Aleksieja
– W\u0142adimira
oraz umocnion\u0105 bateri\u0119 nad brzegiem Wis\u0142y – Baterie Nadbrze\u017cn\u0105.
Na stokach cytadeli straceni zostali bojownicy o niepodleg\u0142o\u015b\u0107, m.in. Romuald Traugutt, Stanis\u0142aw Kunicki, Piotr Bardowski, Marcin Kasprzak, Stefan Aleksander Okrzeja, Henryk Baron, Micha\u0142 Ossowski i wielu innych.
Wed\u0142ug niekt\u00f3rych \u017ar\u00f3de\u0142 wszystkie forty \u0142\u0105czone by\u0142y z Cytadel\u0105 poternami (tunelami). Podstawy do takich twierdze\u0144 daje istniej\u0105ca do dzisiaj poterna prowadz\u0105ca do zburzonego w okresie mi\u0119dzywojennym Fortu Gieorgija oraz system tuneli kontrminerskich i komunikacyjnych wok\u00f3\u0142 Fortu W\u0142adimira.
W sk\u0142ad cytadeli wchodzi\u0142y:
– Raweliny
– Dzia\u0142obitnie
– Bastiony
– Bramy Forteczne
– Rotundy<\/p>\n\n\n\n\n\n\t\t\t\t