Wieś i dobra ziemskie, wzmiankowane jako własność kościelna już w 1260 roku nadane były biskupom poznańskim przez księcia Przemysła I. Istnienie rezydencji biskupiej, obronnego dworu lub zamku, odnotowane jest w przekazach już w wieku XIV. Istniejący pałac wzniesiony został w latach 1760-1768 z inicjatywy biskupa Teodora Czartoryskiego, a dokończony na przełomie XVIII i XIX wieku za czasów biskupa Ignacego Raczyńskiego.
Zespół pałacowo – parkowy w Ciążeniu położony jest w zachodniej części wsi, na wysokim brzegu Warty, przy drodze prowadzącej do Pyzdr. Założenie ogrodowe zaprojektowane z wykorzystaniem naturalnego ukształtowania terenu, schodzące trzema tarasami ze skarpy do doliny Warty jak i samej rzeki.
Ciążeń pozostawał własnością kościelną i letnią rezydencją biskupów poznańskich do 1818 roku, w roku tym wieś została skonfiskowana przez władze carskie i przekazana hrabiemu Wacławowi Gutakowskiemu, adiutantowi cara Aleksandra I. Hrabia Gutakowski ożeniony z Józefą z Grudzińskich, siostrą Joanny Grudzińskiej, żony wielkiego księcia Konstantego. W rękach rodziny Gutakowskich pałac pozostawała do 1860 roku Następnie był w rękach Golczów, Dąbskich, Zakrzewskich, Gerliczów. W 1924 roku majątek przeszedł na rzecz skarbu państwa.
W XVIII-wiecznym pałacu znajdują się największe w Europie, zbiory masońskie Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Liczący około 80 tysięcy druków zbiór, pochodzący ze śląskich i pomorskich bibliotek lóż wolnomularskich został odnaleziony i zabezpieczony jesienią 1945 roku w Sławie koło Wschowy.
Przewieziony do Poznania, od 1959 roku jest opracowywany w Pracowni Zbiorów Masońskich Biblioteki Uniwersytetu Adama Mickiewicza jako zbiór wydzielony. Najstarszą część zbiorów stanowią XVII – wieczne druki różokrzyżowców, kilka tysięcy tomów liczą druki XVIII – wieczne. Największa część zbiorów pochodzi z XIX i XX w. Większość to publikacje w języku niemieckim, a także francuskim i angielskim. W latach 70. ubiegłego wieku zbiory przeniesiono do Ciążenia, gdzie można z nich skorzystać w specjalnie przygotowanej czytelni oraz skorzystać z pokoi gościnnych.
