Po ustanowieniu przez Austriaków w Koźlu Twierdzy rozpoczęła się budowa murów i umocnień. Na ulicy Targowej w miejscu zasypanej odnogi Odry postawiono koszary dla dwóch batalionów żołnierzy. Austriacy nie zdążyli dokończyć budowy twierdzy, gdyż w wyniku wojen śląskich, wojska Pruskie zajeły cały Śląsk. I oni to przystąpili do budowy szeregu twierdz, które miały tworzyć zwarty system obronny prowincji Śląskiej:
– Koźle
– Nysa
– Brzeg
– Kłodzko
– Srebrna Góra
– Świdnica
– Wrocław
– Głogów
Projektantem Twierdzy Koźle był inżynier Gerhard Cornelius von Walrawe, autor wielu projektów twierdz, między innymi w Kłodzku. Twierdza Koźle budowana była przez armię Pruską w trakcie prowadzonych działań wojennych z Austriakami. Skuteczność umocnień potwierdziło bezowocne, najdłuższe w dziejach miasta bo aż czteromiesięczne oblężenie twierdzy w 1758 roku. Ostatecznie po zawarciu pokoju hubertusburskiego w 1763 roku prusacy mogli zająć się budową nowych umocnień. Wtedy to wybudowano kazamaty w pobliżu ulicy Racławickiej, w okolicy zamku – koszary, jaz i śluzę na Odrze, a także 10 prochowni, arsenał i most na Odrze. Całkowitą budowę umocnień w mieście zakończono w 1790 roku. Do czasów słynnego oblężenia przez Wielką Armię Napoleona w 1807 roku niedokończona została tylko budowa Baszty Montalemberta.
Schron forteczny przy ulicy Zamkowej – podwalnia – zlokalizowany w obrębie lewobrzeżnych fortyfikacji miejskich. Mieścił działobitnie i izby forteczne.
Podwalnia – sklepiony schron murowany lub drewniany umieszczony w wewnętrznym stoku wału, służący jako działobitnia lub izba forteczna, przeznaczony do magazynowania sprzętu strzeleckiego, artyleryjskiego i amunicji, a w czasie walki dla załogi.
Wartownia – bastion Rogowski
Stawiano je głównie przy bramach, gdzie sprawdzano kto wjeżdża i wyjeżdża, ale służyły również jako kazamaty dla załogi twierdzy.
Kazamaty – była to budowla o sklepieniu wykonanym z cegły lub betonu fortecznego, chroniącym przed ogniem artyleryjskim, zabezpieczona od góry grubą warstwą ziemi. Kazamaty mogły być przystosowane do prowadzenia z nich ognia strzeleckiego, jako kazamaty artyleryjskie, kazamaty magazynowe, służące do przechowywania zapasów, kazamaty mieszkalne, służące do przebywania w nich części odpoczywającej załogi. Do kazamat prowadził podziemny chodnik, zwany poterną.
Poterna – podziemne przejście umożliwiające komunikację wewnątrz twierdzy bądź fortu, pomiędzy poszczególnymi stanowiskami bojowymi na wałach lub w rowach fortecznych, schronami, koszarami bez narażenia się na bezpośredni ostrzał. Nazwa używana także w odniesieniu do bocznej bramy, furty w murze obronnym.
Prawie w całości do naszych czasów dotrwał przedstok z fosą, przekształcony już w XX wieku w planty miejskie.
Dodaj komentarz