Zamek Krzyżacki w Toruniu to jedna z najstarszych budowli w mieście, prace przy jego budowie rozpoczęły się w XIII wieku. To co widzimy to pozostałość po pierwszej i jednocześnie najstarszej warowni krzyżackiej na terenie Ziemi Chełmińskiej. Wybudowany w Toruniu zamek był bazą wypadową do podboju Prusów i tworzenia na ich terenie potężnego państwa zakonnego.
TORUŃSKI ZAMEK KRZYŻACKI NA KRÓTKO PRZED ZBURZENIEM, REPRODUKCJA OBRAZU W. ZIEGLERA
Nadwiślańskie położenie Torunia czyniło to miasto dużym, bardzo silnym ośrodkiem gospodarczym i znaczącym eksporterem artykułów rolniczych. W okresie stabilnych ekonomicznie rządów komtura Fryderyka von Wenden w latach 1397-1407, do komandorii toruńskiej należało ponad 500 koni, 3000 owiec, 400 sztuk bydła i około 600 świń.
Na początku lutego 1454 roku mieszkańcy Starego Miasta oblegli warownię. Szturm na zamek był sygnałem do powstania kierowanego przez Związek Pruski, który walczył przeciwko zakonowi krzyżackiemu. Po zdobyciu zamku torunianie rozpoczęli jego rozbiórkę. Dziedziniec zamkowy przekształcono w wysypisko śmieci.
Posiadłość toruńskiego zakonu nie ograniczała się wyłącznie do samego zamku. Po za nim do dzisiejszych czasów przetrwały:
- fosa zamkowa
- mury obwodowe
- przedmurze
- dawny młyn obecnie Hotel
- gdanisko – to charakterystyczna budowla w średniowiecznych zamkach krzyżackich, głównie, choć nie tylko, wznoszona jako wieża ustępowa, czyli latryna. Pełniła także funkcję obronną, będąc wysuniętym punktem umocnień. Niektóre gdaniska, jak to w Malborku czy Kwidzynie, są imponujących rozmiarów
- szpital zamkowy
